درد دندان یکی از شایع‌ترین مشکلات دهان و دندان است که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما وقتی این درد شدید، مداوم و همراه با حساسیت به گرما و سرما باشد، ممکن است نشانه‌ای از علائم به عصب رسیدن دندان باشد. پوسیدگی عمیق، ترک‌خوردگی یا آسیب‌های شدید می‌توانند منجر به درگیری عصب دندان شوند که در چنین شرایطی، مراجعه سریع به دندانپزشک ضروری است. اما از کجا بفهمیم که درد دندان به عصب رسیده است؟ در این مقاله، علائم اصلی، دلایل و راه‌های درمان این مشکل را بررسی خواهیم کرد.
به عصب رسیدن دندان چیست؟
قبل از اینکه با علائم به عصب رسیدن دندان آشنا شوید، بهتر است مفهوم عصب دندان را درک کنید.دندان از لایه‌های مختلفی تشکیل شده است که داخلی‌ترین بخش آن پالپ دندان نام دارد. پالپ شامل عروق خونی، اعصاب و بافت همبند است که وظیفه تغذیه، محافظت و ارسال حس به دندان را بر عهده دارد. هنگامی که پوسیدگی دندان پیشرفت کرده و به پالپ می‌رسد، باکتری‌ها در این ناحیه شروع به تکثیر کرده و باعث التهاب و عفونت می‌شوند. در نتیجه، عصب دندان تحت فشار قرار گرفته و درد شدیدی ایجاد می‌شود که به آن اصطلاحاً “به عصب رسیدن دندان” گفته می‌شود.
این مشکل می‌تواند در اثر پوسیدگی‌های عمیق، شکستگی، ترک‌خوردگی، التهاب لثه یا حتی سایش دندان‌ها رخ دهد. در چنین شرایطی، درد معمولاً مداوم، ضربان‌دار و همراه با حساسیت شدید به سرما و گرما است. اگر علائم به عصب رسیدن دندان نادیده گرفته شود، عفونت ممکن است به ریشه گسترش یابد و حتی به آبسه تبدیل شود که در این صورت درمان‌های پیچیده‌تری مانند عصب‌کشی یا در موارد شدیدتر، کشیدن دندان ضروری خواهد بود.
بیشتر بخوانید: دندان درد عصبی چیست
دلایل به عصب رسیدن دندان
به عصب رسیدن دندان معمولاً به دلیل آسیب‌های جدی و پیشرفته به ساختار دندان اتفاق می‌افتد که در نهایت منجر به التهاب و عفونت پالپ دندان می‌شود. پالپ، بخش مرکزی دندان است که شامل عروق خونی و اعصاب بوده و نقش تغذیه و حفظ حیات دندان را بر عهده دارد. هنگامی که پالپ آسیب می‌بیند، عفونت و التهاب ایجاد شده، فشار زیادی به عصب وارد می‌کند و منجر به درد شدید می‌شود. در ادامه، مهم‌ترین دلایل این مشکل را بررسی می‌کنیم:
۱. پوسیدگی عمیق دندان
پوسیدگی دندان مهم‌ترین علت آسیب عصبی و رسیدن دندان به عصب است. زمانی که باکتری‌ها از طریق حفره‌های ایجادشده در مینای دندان به عمق آن نفوذ می‌کنند، پالپ دچار عفونت و التهاب شده و درد شدیدی ایجاد می‌شود.
۲. ترک و شکستگی دندان
ترک‌های ریز و نامحسوس یا شکستگی‌های عمیق می‌توانند مسیری برای ورود باکتری‌ها به پالپ دندان فراهم کنند. این ترک‌ها ممکن است به دلیل جویدن مواد سخت، ضربه به دندان یا حتی دندان‌قروچه ایجاد شوند و در نهایت باعث آسیب به عصب دندان شوند.
۳. عفونت‌های لثه و بیماری‌های پریودنتال
بیماری‌های لثه شدید مانند پریودنتیت می‌توانند منجر به تحلیل لثه و عقب‌نشینی آن شوند. در نتیجه، ریشه دندان در معرض عوامل خارجی قرار گرفته و حساسیت شدیدی ایجاد می‌شود. در برخی موارد، عفونت از طریق ریشه دندان به پالپ نفوذ کرده و منجر به التهاب عصب می‌شود.
۴. درمان‌های مکرر دندانپزشکی روی یک دندان
درمان‌های دندانپزشکی متعدد مانند پرکردن‌های مکرر، عصب‌کشی ناموفق یا روکش‌های نادرست، ممکن است به مرور زمان به پالپ دندان آسیب برسانند. این اتفاق می‌تواند باعث التهاب مزمن و در نهایت به عصب رسیدن دندان شود.
۵. فشار بیش از حد بر دندان‌ها (دندان‌قروچه)
دندان‌قروچه یا فشردن بیش از حد دندان‌ها روی هم می‌تواند به تدریج مینای دندان را فرسوده کرده و حتی باعث ترک‌های ریز در دندان شود. این مشکل در طولانی‌مدت، اعصاب دندان را تحریک کرده و احتمال التهاب پالپ را افزایش می‌دهد.
۶. عفونت سینوسی (سینوزیت)
در برخی موارد، درد دندان ممکن است ناشی از عفونت سینوس‌ها باشد. دندان‌های عقبی فک بالا (آسیاب‌های بالا) به سینوس‌ها نزدیک هستند و فشار ناشی از التهاب سینوس‌ها می‌تواند باعث درد و حساسیت دندانی شود که گاهی با درد ناشی از به عصب رسیدن دندان اشتباه گرفته می‌شود.
۷. دندان عقل نهفته
دندان‌های عقل در بسیاری از افراد به طور کامل رشد نمی‌کنند و به شکل نهفته باقی می‌مانند. این دندان‌ها می‌توانند به دندان‌های مجاور فشار وارد کرده و باعث التهاب و تحریک عصبی شوند که در نهایت منجر به درد و ناراحتی شدید می‌شود.
۸. تحلیل رفتن مینای دندان
فرسایش مینای دندان می‌تواند به دلیل استفاده بیش از حد از مواد سفیدکننده، مصرف مداوم غذاهای اسیدی، مسواک زدن خشن یا بیماری‌های گوارشی مانند رفلاکس معده اتفاق بیفتد. این فرسایش باعث حساسیت شدید دندان و تحریک عصب می‌شود.
۹. نکروز پالپ ناشی از ضربه
ضربات ناگهانی و شدید به دندان می‌توانند باعث مرگ سلول‌های پالپ (نکروز پالپ) شوند. در این حالت، عصب دندان به تدریج از بین رفته و عفونت در ریشه گسترش پیدا می‌کند که منجر به درد شدید و تورم خواهد شد.
اگر دندانی که به عصب رسیده درمان نشود، عفونت می‌تواند به نواحی اطراف گسترش پیدا کند و حتی به تشکیل آبسه منجر شود. درمان این مشکل معمولاً شامل عصب‌کشی است که طی آن پالپ آسیب‌دیده خارج شده و دندان ضدعفونی و ترمیم می‌شود. هرچه زودتر برای درمان اقدام شود، احتمال حفظ دندان و جلوگیری از عوارض بیشتر افزایش می‌یابد.
به همین دلیل، در صورت تجربه درد شدید، حساسیت طولانی‌مدت یا هرگونه تغییر غیرعادی در دندان‌ها، مراجعه سریع به دندانپزشک ضروری است. در ادامه به بررسی علائم به عصب رسیدن دندان می پردازیم.
بیشتر بخوانید: درمان دندان درد در بارداری
شایع ترین علائم به عصب رسیدن دندان چیست؟
علائم به عصب رسیدن دندان یک مشکل جدی است که می‌تواند باعث ایجاد درد شدید و مشکلات بهداشتی دیگر در دهان و دندان شود. هنگامی که عصب دندان آسیب می‌بیند، به دلیل التهاب یا عفونت، این علائم می‌توانند به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره تأثیر بگذارند. شناخت این علائم کمک می‌کند تا در مراحل ابتدایی از مشکلات بیشتر جلوگیری شده و اقدامات درمانی به‌موقع انجام گیرد. در ادامه به بررسی شایع‌ترین علائم به عصب رسیدن دندان می‌پردازیم:
درد شدید و مداوم دندان
یکی از اولین علائم به عصب رسیدن دندان، درد شدید و مداوم است که ممکن است در اثر جویدن، لمس یا حتی فشار کم به دندان ایجاد شود. این درد اغلب به صورت ناگهانی و ضربانی آغاز می‌شود و ممکن است با تغییر وضعیت بدن، مانند خوابیدن یا ایستادن، شدت آن تغییر کند. این نوع درد به قدری شدید است که گاهی شما را از خواب بیدار می‌کند.
حساسیت به گرما و سرما
دندان‌های آسیب‌دیده در برابر تغییرات دمایی حساس می‌شوند. اگر دندان‌های شما به شدت به مواد سرد یا گرم واکنش نشان دهند، این می‌تواند نشانه‌ای از آسیب به عصب باشد. این حساسیت ممکن است در قالب یک درد کوتاه‌مدت اما شدید ظاهر شود که بعد از قطع تحریک، از بین می‌رود.
تورم لثه و بوی بد دهان
التهاب و تورم لثه اطراف دندان آسیب‌دیده، به ویژه اگر با ترشحات چرکی و بوی بد دهان همراه باشد، می‌تواند نشان‌دهنده عفونت ناشی از به عصب رسیدن دندان باشد. این تورم ممکن است بدون درد باشد، اما به‌طور کلی باید به آن توجه ویژه‌ای داشت و برای درمان به دندانپزشک مراجعه کرد.
تغییر رنگ دندان
یکی دیگر از علائم بارز به عصب رسیدن دندان، تغییر رنگ دندان است. دندان آسیب‌دیده ممکن است به رنگ خاکستری تیره، قهوه‌ای یا حتی سیاه تغییر کند. این تغییر رنگ نشان‌دهنده آسیب به پالپ دندان و نیاز فوری به درمان است.
گامبول‌ها یا برآمدگی‌های لثه
گامبول‌ها به برآمدگی‌های کوچکی گفته می‌شود که در لثه اطراف دندان آسیب‌دیده ظاهر می‌شوند. این گامبول‌ها معمولاً با درد و حساسیت همراهند و می‌توانند علامت عفونت و آسیب عصبی باشند. وجود ترشحات چرکی یا خون‌ریزی از این نواحی نیز از دیگر نشانه‌هاست.
دندان‌قروچه
ساییدن دندان‌ها یا دندان‌قروچه به یکدیگر ممکن است باعث آسیب به دندان‌ها و ورود باکتری‌ها به ریشه دندان‌ها شود که در نتیجه آن عصب دندان آسیب می‌بیند. این موضوع می‌تواند یکی از علائم پیشرفته آسیب عصبی دندان باشد.
بی‌تاثیر بودن مسکن‌ها
اگر دندان‌درد شما با مسکن‌هایی همچون ایبوپروفن یا استامینوفن تسکین پیدا نمی‌کند، ممکن است نشان‌دهنده این باشد که دندان شما به عصب رسیده و نیاز به درمان ریشه (عصب‌کشی) دارد.
در صورت مشاهده هرکدام از علائم بالا، ضروری است که فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید. درمان به‌موقع می‌تواند از پیشرفت عفونت جلوگیری کند و مشکلات جدی‌تری نظیر آبسه دندانی و گسترش عفونت به سایر نواحی دهان و صورت را پیشگیری کند. مراقبت‌های بهداشتی منظم دهان و دندان و تشخیص زودهنگام علائم به عصب رسیدن دندان می‌تواند به حفظ سلامت دندان‌ها و جلوگیری از درمان‌های پیچیده‌تر کمک کند.
بیشتر بخوانید: راه‌های درمان درد دندان بعد از عصب کشی
روش‌های درمانی دندان به عصب رسیده
پس از بروز علائم به عصب رسیدن دندان باید هر چه سریع تر به درمان آن بپردازید.دندان‌هایی که به عصب رسیده‌اند معمولاً با دردهای شدیدی همراه هستند که زندگی روزمره را مختل می‌کند. زمانی که چنین دردهایی آغاز می‌شود، مراجعه به دندانپزشک فوری ضروری است. دندانپزشک پس از معاینه دقیق و انجام رادیوگرافی، سطح آسیب‌دیدگی ریشه دندان را ارزیابی می‌کند و سپس به انتخاب درمان مناسب می‌پردازد. یکی از رایج‌ترین و موثرترین درمان‌ها در این شرایط، عصب‌کشی یا روت کانال تراپی است.
در این روش، ابتدا ناحیه آسیب‌دیده با بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود تا بیمار در طول فرایند درمان هیچ دردی احساس نکند. سپس دندانپزشک با دقت کامل عصب دندان را خارج کرده و کانال‌های ریشه دندان را به طور کامل تمیز و ضدعفونی می‌کند. پس از پاکسازی، برای پر کردن کانال ریشه از مواد مخصوصی مانند گوتا پرکا و سیلر استفاده می‌شود. این مواد نه تنها فضای داخلی دندان را پر می‌کنند بلکه از بروز عفونت‌های بعدی نیز جلوگیری می‌کنند. در پایان، دندان به طور موقت پانسمان می‌شود و پس از گذشت زمان کافی برای بهبود، ترمیم دائمی با مواد مقاوم مانند آمالگام یا کامپوزیت انجام می‌شود.
در صورتی که مهارت دندانپزشک در این زمینه کافی نباشد، ممکن است مشکلاتی مانند عفونت مجدد یا عدم موفقیت درمان بروز کند. بنابراین، تخصص دندانپزشک نقش بسیار حیاتی در نتیجه درمان دارد.
در برخی موارد، برای پیشگیری از عفونت‌های بعدی، دندانپزشک داروهایی مانند آموکسی‌سیلین یا مترونیدازول تجویز می‌کند تا روند درمان تسریع شود.
بیشتر بخوانید: میخک برای دندان درد
روش‌های دیگر درمان
علاوه بر عصب‌کشی، بسته به وضعیت دندان و شدت آسیب، درمان‌های دیگری نیز ممکن است به کار گرفته شود:
- پرکردن دندان: در صورتی که پوسیدگی فقط به سطح دندان محدود شده باشد و به عصب نرسیده باشد، دندانپزشک ممکن است ناحیه آسیب‌دیده را پر کرده تا از گسترش آسیب جلوگیری کند.
- کشیدن دندان: در صورتی که آسیب به عصب دندان غیرقابل برگشت باشد و دندان دیگر قابل حفظ نباشد، ممکن است کشیدن دندان تنها گزینه باقی‌مانده باشد.
- ایمپلنت یا بریج دندانی: در صورت از دست رفتن دندان، ایمپلنت‌های دندانی می‌توانند جایگزینی دائمی برای دندان‌های از دست رفته باشند. بریج‌های دندانی نیز در صورت از دست رفتن دندان‌های کناری می‌توانند برای حفظ ساختار و عملکرد دندان‌ها استفاده شوند.
- باندینگ دندانی: این روش بیشتر برای ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده در ناحیه زیبایی مانند دندان‌های جلویی به کار می‌رود. باندینگ دندانی می‌تواند از تحریک عصب دندان جلوگیری کرده و علائم درد را کاهش دهد.
روش‌های مختلفی برای درمان دندان به عصب رسیده وجود دارد، اما در صورتی که آسیب به عصب دندان شدت یافته باشد، بهترین گزینه درمانی، عصب‌کشی یا روت کانال تراپی است. این روش درمانی نه تنها درد را تسکین می‌دهد بلکه به حفظ دندان نیز کمک می‌کند. در صورتی که این درمان به موقع و توسط یک دندانپزشک با تجربه انجام شود، می‌توان از مشکلات بعدی جلوگیری کرد. همیشه در صورت احساس درد شدید دندان، مراجعه به دندانپزشک متخصص و رعایت نکات مراقبتی بعد از درمان بسیار مهم است.
مزایا و معایب عصب کشی دندان چیست؟
عصب‌کشی دندان یکی از درمان‌های رایج برای برطرف کردن مشکلات مرتبط با عفونت و آسیب دیدگی عصب دندان است. این روش به طور کلی با مزایا و معایب خاص خود همراه است که در ادامه به بررسی آن‌ها پرداخته‌ایم.
مزایا
- رفع درد: عصب‌کشی اولین و مهم‌ترین مزیت خود را در تسکین درد نشان می‌دهد. پس از درمان، بیمار معمولاً دیگر درد ناشی از التهاب یا عفونت را تجربه نمی‌کند.
۲. جلوگیری از عفونت مجدد: با پاکسازی و ضدعفونی کانال‌های ریشه، احتمال گسترش عفونت به سایر بخش‌های دندان و لثه به طور چشمگیری کاهش می‌یابد.
۳. جلوگیری از آبسه: این درمان به پیشگیری از شکل‌گیری آبسه در اطراف نوک ریشه کمک کرده و از پیچیدگی‌های بیشتر جلوگیری می‌کند.
۴. حفظ عملکرد دندان: برخلاف تصور عمومی، عصب‌کشی تأثیر منفی بر عملکرد و نیروی گاز گرفتن دندان ندارد و با ترمیم مناسب، دندان می‌تواند به کارکرد طبیعی خود ادامه دهد.
معایب
- درد موقت: برخی از بیماران ممکن است پس از انجام عصب‌کشی برای چند روز درد خفیفی را تجربه کنند که با داروهای مسکن قابل کنترل است.
- تغییر رنگ دندان: عصب‌کشی ممکن است باعث تغییر رنگ دندان شود که به خصوص در دندان‌های جلو ممکن است از نظر زیبایی نارضایتی ایجاد کند.
- مشکلات در پاکسازی کامل کانال‌ها: در موارد خاصی مانند وجود کانال‌های پنهان یا پیچیده، ممکن است دندانپزشک نتواند تمامی کانال‌ها را به طور کامل پاکسازی کند که منجر به نیاز به درمان مجدد ریشه می‌شود.
- نیاز به ترمیم دائمی: پس از عصب‌کشی، دندان معمولاً تضعیف شده و برای جلوگیری از شکستگی نیاز به ترمیم و پر کردن با مواد مناسب مانند آمالگام یا کامپوزیت دارد.
- احتمال عفونت مجدد: اگر ترمیم نهایی در زمان مناسب انجام نشود، احتمال عفونت دوباره وجود دارد که می‌تواند نیاز به درمان مجدد داشته باشد.
در نهایت، عصب‌کشی یکی از درمان‌های موثر و ضروری برای نجات دندان از عفونت و آسیب‌های جدی است. با وجود معایب احتمالی، در بسیاری از موارد فواید آن بر معایبش می‌چربد.
تجربه درمان نوین دندان های به عصب رسیده با دکتر هومن پاک نیت
درمان عصب‌کشی دندان با دکتر هومن پاک نیت، یک تجربه منحصر به فرد و حرفه‌ای برای افرادی است که به مشکلات جدی دندانی مانند عفونت یا آسیب‌های شدید به عصب دندان مبتلا شده‌اند. دکتر هومن پاک‌نیت با بهره‌گیری از روش‌های پیشرفته و دقیق، روند عصب‌کشی را به شکلی انجام می‌دهند که نه تنها درد بیمار به حداقل می‌رسد، بلکه کیفیت درمان نیز به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.با مراجعه به دکتر هومن پاک‌نیت برای درمان عصب‌کشی دندان، شما می‌توانید مطمئن باشید که در دستان متخصصی با تجربه و کارآزموده قرار دارید که برای سلامت و راحتی شما بهترین روش‌ها را به کار می‌برد.
جمع بندی
ایجاد حفره‌های عمیق است. این علائم نشان‌دهنده آسیب به پالپ دندان و ورود باکتری‌ها به کانال ریشه هستند که در صورت بی‌توجهی، می‌توانند به عفونت‌های جدی و از دست رفتن دندان منجر شوند.
تشخیص و درمان زودهنگام، نقش مهمی در حفظ سلامت دندان دارد. مراجعه سریع به دندانپزشک و انجام درمان‌هایی مانند عصب‌کشی می‌تواند از گسترش عفونت و مشکلات حادتر جلوگیری کند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، این روش درمانی ایمن، مؤثر و کم‌درد شده است.
با رعایت بهداشت دهان و دندان، چکاپ‌های منظم و آگاهی از علائم به عصب رسیدن دندان، می‌توان از بسیاری از مشکلات دندانی پیشگیری کرد. در نهایت، اگر هرگونه درد یا تغییر غیرطبیعی در دندان خود احساس کردید، بهتر است بدون تأخیر به دندانپزشک مراجعه کنید تا از آسیب‌های جدی‌تر جلوگیری شود.
سؤالات متداول
خیر، در حین درمان به دلیل استفاده از بی‌حسی، دردی احساس نمی‌شود. اما پس از از بین رفتن بی‌حسی، ممکن است کمی درد یا حساسیت تجربه کنید که با مسکن کنترل می‌شود.
اگر مشکل خاصی وجود نداشته باشد، این درمان معمولاً در یک جلسه انجام می‌شود. اما در برخی موارد پیچیده ممکن است جلسات بیشتری نیاز باشد.
خیر، بسیاری از دندان‌دردها ناشی از پوسیدگی‌های سطحی هستند که با پر کردن دندان برطرف می‌شوند. عصب‌کشی زمانی انجام می‌شود که آسیب به پالپ دندان رسیده باشد.
بله، چون پالپ دندان حذف می‌شود، ساختار دندان کمی ضعیف‌تر می‌شود. به همین دلیل معمولاً توصیه می‌شود که دندان عصب‌کشی شده با روکش محافظت شود.
