یکی از مشکلات نسبتا رایج در بین کودکان، دندان قروچه یا براکسیسم است. براکسیسم علاوه بر اینکه باعث بروز ناهنجاریهای دندانی در بین کودکان میشود، میتواند در روند خواب کودک نیز اختلال ایجاد کند. خوشبختانه دندان قروچه مشکل سختی نیست و با روشهای مختلف میتوان آن را کنترل یا درمان کرد. در ادامه در مورد پاسخ سوال علت دندان قروچه کودکان در خواب چیست بیشتر توضیح میدهیم. با ما همراه باشید.
دندان قروچه چیست؟
پیش از پاسخ به سوال علت دندان قروچه کودکان در خواب چیست باید گفت که خود دندان قروچه چیست؟
یکی از بیماریهای دهان و دندان در کودکان که معمولا دیر تشخیص داده میشود، دندان قروچه یا براکسیسم است. دندان قروچه به وضعیتی گفته میشود که کودک در هنگام بیداری یا خواب، مدام دندانهایش را روی هم فشار میدهد. این فشار بسیار شدید است و میتواند باعث سر درد، گوش درد و آسیب دیدن لثهها شود. اگر کودکتان بدون دلیل دچار سر درد یا گوش درد میشود و به طور کلی احساس ناراحتی میکند، باید او را زیر نظر بگیرید و ببینید که آیا این درد به دلیل فشاردادن دندانهای دو فک روی هم است یا دلیل دیگری دارد. اگر به دندان قروچه شک کردید، باید در اسرع وقت برای کنترل و درمان آن به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید. برخلاف باور اشتباهی که وجود دارد، دندان قروچه یک وضعیت خطرناک است و در صورت درمان نشدن میتواند مشکلساز شود.
انواع دندان قروچه در کودکان
در پاسخ به پرسش علت دندان قروچه کودکان در خواب چیست باید بدانیم که دندان قروچه در کودکان دو نوع دارد:
- دندان قروچه در بیداری که در زمان بیداری و هوشیاری کودک رخ میدهد. معمولا علت بروز دندان قروچه در بیداری استرس، اضطراب و ترس است.
- دندان قروچه در خواب که کودک در هنگام خوابیدن، دندانهایش را به شدت روی هم فشار میدهد و به همین دلیل بعد از بیدارشدن درد شدیدی در فک خود احساس میکند. دندان قروچه شبانه شیوع بیشتری نسبت به دندان قروچه در بیداری دارد و به دلایل مختلفی چون استرس، درد، حساسیت، بیش فعالی و … رخ میدهد.
علت دندان قروچه کودکان در خواب چیست؟
به طور کلی برای دانستن سوال علت دندان قروچه کودکان در خواب چیست باید بدانیم که تشخیص علت بروز دندان قروچه در کودکان دشوار است. اما معمولا دندان قروچه به یکی از دلایل زیر در کودکان رخ میدهد:
- استرس و اضطراب
یکی از مهمترین دلایلی که باعث بروز دندان قروچه در کودکان و حتی بزرگسالان میشود، استرس و اضطراب است. بدن در مقابله با شرایط استرسزا منقبض میشود و فرد به صورت ناخودآگاه دندانهایش را روی هم فشار میدهد.
- نا هم ترازی دندانها یا مال اکلوژن
کودکانی که دچار مال اکلوژنهایی نظیر اوربایت، آندربایت و … هستند بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به دندان قروچه هستند.
- پاسخ به درد
برخی از کودکان در پاسخ به دردهای مختلف مثل درد گوش، درد معده و .. دندانهایشان را روی هم فشار میدهند تا درد کمتری تجربه کنند.
- اختلال بیش فعالی
از دیگر مسائلی که میتواند باعث دندان قروچه در کودکان شود، اختلال بیش فعالی است. طبق تحقیقات بیش از ۷۰ درصد کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی، دندان قروچه و اختلال خواب را نیز تجربه میکنند.
- وحشت شبانه
ترس و وحشت شبانه میتواند منجر به بروز دندان قروچه در کودکان شود.
- فلج مغزی
در هنگام فلج مغزی نیز دندانها روی هم فشار داده میشوند و دندان قروچه رخ میدهد.
- سایر بیماریها
برخی از دیگر بیماریها مثل صرع، آپنه خواب یا رفلاکس معده میتوانند منجر به بروز دندان قروچه شود.
دندان قروچه در کودکان چه عوارضی به همراه دارد؟
برخلاف تصور اکثر والدین که فکر میکنند دندان قروچه آسیبی به دندان وارد نمیکند، دندان قروچه در صورتی که به درستی کنترل و درمان نشود میتواند آسیبهای جدی به دندانها و فک وارد کند. از مهمترین عوارضی که دندان قروچه به همراه دارد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد و گرفتگی عضلات فک
- شنیدن صداهای آزاردهنده از ساییده شدن دندانها روی هم
- لق شدن دندانها
- ساییدگی دندانها و کوتاه شدن اندازه آنها
- آسیب به لثه و پارگی آن
- خونریزی
- متورم شدن زبان
- ابتلا به اختلال مفصل فکی گیجگاهی (TMJ)
درمان دندان قروچه کودکان در خواب چیست؟
به طور کلی دندانپزشکان میگویند که به دلیل کاهش شدت و دفعات دندان قروچه از ۶ سالگی به بعد، با توجه به آنکه باعث آسیب شدید نشده باشد، نیاز به درمان ندارد. اما در موارد شدید که دندان قروچه باعث ناراحتی و آسیب در کودک شده باشد، درمان دندانپزشکی الزامی است. درمانهای احتمالی برای دندان قروچه کودکان عبارت اند از:
- استفاده از پل دندانی
اگر دندانهای کودک به شدت نامنظم باشند و فاصله زیادی بین آنها وجود داشته باشد، میتواند با استفاده از پل دندانی این فاصله را پر کرد.
- درمان ارتودنسی
اگر دندان قروچه به دلیل ناهم تراز بودن فک بالا و پایین باشد، درمان ارتودنسی پیشنهاد میشود. البته برای بررسی اینکه آیا کودک شرایط این درمان را دارد یا خیر، باید حتما با متخصص ارتودنسی مشورت کنید.
- استفاده از نایت گارد
یکی از بهترین و آسانترین راهها برای جلوگیری از آسیب دندان قروچه، استفاده از نایت گارد است. نایت گارد را باید در شبها هنگام خواب استفاده کنید تا از ساییدگی دندانهای فک بالا و پایین جلوگیری شود.
- درمان روانشناختی
اگر مشکلات روانشناختی و استرس دلیل بروز دندان قروچه در کودک باشد، مراجعه به روانشناس برای از بین بردن عامل استرس الزامی است. با این کار منبع استرس کودک از بین میبرد و به این ترتیب میتوان دندان قروچه کودک را کنترل کرد.
نایت گارد چیست؟
نایت گارد یا محافظ دندان یک محافظ پلاستیکی است که روی دندانها قرار گرفته و از ساییده شدن آنها هنگام خواب جلوگیری میکند. همچنین استفاده از نایت گارد میزان آسیب به لثه و فک را به حداقل میرساند. در هنگام تهیه نایت گارد حتما با دندانپزشک مشورت کنید تا به دندانها و لثه کودک آسیبی وارد نشود. نکات مهم در هنگام خرید نایت گارد عبارت اند از:
- دقت کنید که نایت گارد جنس محکمی داشته باشد.
- در انتخاب اندازه نایت گارد دقت کنید که بزرگتر از دندانهای کودک نباشد.
- مطمئن شوید که نایت گارد باعث ناراحتی خاطر کودک نمیشود.
- حتما نایت گارد را بعد از استفاده بشویید و درون یک ظرف تمیز نگهداری کنید.
سخن پایانی
در این مقاله از مجله دندانپزشکی دکتر هومن پاک نیت در مورد علت دندان قروچه کودکان در خواب و نحوه درمان آن توضیح دادیم. دندان قروچه در نگاه اول ممکن است یک عارضه بیخطر به نظر برسد، اما اگر کنترل و درمان نشود عوارض جدیای برای سلامتی کودک به همراه خواهد داشت. بنابراین اگر متوجه علائم دندان قروچه در کودک خود شدید، باید حتما او را برای معاینه و درمان نزد دندانپزشک کودکان ببرید.
برای استفاده از خدمات مطب دندانپزشکی دکتر هومن پاک نیت و دریافت نوبت مشاوره کاملا رایگان، کافی است اطلاعات تماس خود را در فرم موجود در سایت وارد کنید تا در اسرع وقت با شما تماس بگیریم.
سوالات متداول
خیر. دندان قروچه مشکل شایعی است اما همه کودکان الزاما به آن مبتلا نمیشوند.
این اختلال در کودکان به دو نوع دندان قروچه در خواب و در بیداری تقسیم میشود.
دندان قروچه باعث بروز مشکلات لثهای، ناهنجاری دندانی، شکستن دندانها، درد فک و اختلال خواب در کودکان میشود.
به طور معمول از سن ۶ سالگی به بعد شدت دندان قروچه و دفعات آن در کودک کاهش مییابد.