جراحی لثه جزو حساس‌ترین عمل‌های جراحی در دندانپزشکی محسوب می‌شود. لثه‌ها نگهدارنده دندان‌ها هستند و ریشه آن‌ها را می‌پوشانند. فضای تاریک و مرطوب داخل دهان، فضای بسیار خوبی برای رشد انواع باکتری‌ها و بروز عفونت‌ها است. به همین دلیل رعایت مراقبت های بعد از جراحی لثه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. علاوه بر این رعایت توصیه‌های غذایی بعد از جراحی نیز مهم هستند. اگر می‌خواهید بدانید که بعد از جراحی لثه چی بخوریم، پیشنهاد می‌کنیم ادامه این مقاله از مجله دندانپزشکی دکتر هومن پاک نیت را مطالعه کنید.
جراحی لثه چیست و چرا انجام می‌شود؟
جراحی لثه با هدف درمان بیماری‌های لثه و بازسازی بافت لثه انجام می شود. در موارد زیر جراحی لثه انجام می‌شود:
- رشد بافت لثه
- آسیب دیدن استخوان فک
- بیماری پریودنتال
- پوسیدگی شدید لثه
- عفونت شدید
- پیشگیری از انتشار عفونت به دندان
- حفاظت از دندان و ریشه آن
- کاهش فاصله لثه‌ای بین دندان ها
- فرم دهی به استخوان فک برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها
اگر به اطلاعات بیشتری در مورد جراحی لثه نیاز دارید، توصیه می‌کنیم مقالات قبلی مجله دندانپزشکی دکتر هومن پاک نیت را مطالعه کنید.
چرا مراقبت های بعد از جراحی لثه مهم است؟
همان طور که گفتیم لثه‌ها به دلیل موقعیتی که دارند، به شدت در معرض عفونت و پوسیدگی هستند. بعد از جراحی، حساسیت لثه‌ها چندین برابر می‌شود و بیشتر از هر وقت دیگری در معرض آسیب قرار می‌گیرند. اگر بعد از جراحی به خوبی از آن‌ها مراقبت نشود، هم آسیب می‌بینند و هم نتیجه عمل موفقیت امیز نخواهد بود.
دوره‌های مهم بعد از جراحی لثه
معمولا به جز موارد معدودی جراحی لثه نیاز به مراقبت مستقیم پزشکی و بستری در بیمارستان ندارد. یعنی بعد از جراحی بلافاصله مرخص می‌شوید و می‌توانید به خانه بروید. اما دوره‌های مراقبتی خاصی وجود دارد که باید حتما نکات مربوط به آن‌ها را رعایت کنید. مراقبت های بعد از لثه را به چند دوره مهم تقسیم می‌کنند:
- مراقبت‌های ۲۴ ساعت اول
بلافاصله بعد از جراحی لثه رعایت نکات زیر الزامی است:
- از کمپرس سرد برای کاهش ورم و التهاب استفاده کنید.
- از نی برای نوشیدن مایعات استفاده نکنید.
- نوشیدنی‌های سرد و بستنی به کاهش التهاب محل جراحی کمک می‌کنند.
- پانسمان را دستکاری نکنید و آن را برندارید.
- محدوده جراحی را مسواک نزنید.
- با ملاحظه و احتیاط مسواک بزنید.
- آب دهن خود را تف نکنید زیرا باعث تحریک محل جراحی و خونریزی می‌شود.
- اگر نشت خون زیاد بود و ادامه داشت، با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
- از داروهای مسکن مثل ایبوپروفن یا استامینوفن برای کاهش درد استفاده کنید.
- غذاهای خیلی داغ استفاده نکنید.
- سیگار و قلیان نکشید.
- به میزان کافی استراحت کنید.
- غذاهای تند و پرادویه مصرف نکنید.
- فعالیت بدنی زیادی نداشته باشید.
- مراقبت های بعد از روز اول
بعد از گذشت ۲۴ ساعت میزان مراقبت‌ها کمتر می‌شود، البته این به معنی کاهش اهمیت مراقبت‌های بعد از جراحی لثه نیست. بعد از گذشت روز اول، رعایت نکات زیر مهم و الزامی است:
- اگر پانسمان آسیب دید یا پاره شد، آن را با احتیاط خارج کنید.
- دو تا سه بار در روز دهان خود را بشویید، به این صورت از بوی بد و طعم نامطلوب در دهان جلوگیری می‌شود.
- بعد از هر بار وعده غذایی دهان خود را بشویید.
- از دهانشویه استفاده کنید.
- مراقبت های بعد از برداشتن بخیه‌ها
بعد از بهبودی زخم جراحی بخیه‌ها کشیده می‌شوند. البته اگر جراحی لثه به روش دیجیتال انجام داده باشید، نیازی به برداشتن بخیه نیست. جراحی لثه با خدمات دیجیتال تنها در برخی مراکز مثل دندانپزشکی دکتر هومن پاک نیت ارائه می‌شود. برای مشاوره این خدمات می‌توانید با مطب دکتر پاک نیت برای رزرو نوبت مشاوره تماس بگیرید. مراقبت های بعد از برداشتن بخیه‌ها شامل موارد زیر است:
- آرام و با احتیاط محل جراحی را مسواک بزنید.
- با دهانشویه کلرهگزیدین دهان خود را بشویید.
- از مسواک بین دندانی برای جلوگیری از رشد لثه اضافی استفاده کنید.
تا زمانی که دندانپزشکان اعلام نکرده است، همچنان مراقبت‌های بعد از جراحی لثه را انجام دهید.
رژیم غذایی بعد از جراحی لثه، بعد از جراحی لثه چی بخوریم؟
چه جراحی لثه انجام دهید چه هر عمل جراحی دیگری، غذاهایی که در طول روز می‌خورید مستقیما روی روند درمان شما تاثیر می‌گذارند. برخی غذاها باعث تحریک محل جراحی می‌شوند، در حالی که برخی دیگر به روند بهبودی سرعت می‌بخشند. به این ترتیب یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید بعد از جراحی لثه انجام دهید، مصرف غذاهای مفید و اجتناب از غذاهای مضر و تحریک کننده است. در این بخش برخی از مهم‌ترین نکات غذایی بعد از جراحی لثه را توضیح می‌دهیم.
- آب کافی بنوشید.
یکی از مهم‌ترین مواردی که باید بعد از جراحی لثه رعایت کنید، نوشیدن آب کافی است. کم آبی بهبود زحم بعد از جراحی را کند می‌کند و همچنین احتمال بروز عفونت را افزایش می‌دهد. بنابراین باید بعد از جراحی روزانه حداقل ۸ لیوان آب مصرف کنید. علاوه بر این آب کافی، تورم و التهاب لثه را کم می کند.
- سبزیجات و میوه بیشتر مصرف کنید.
مصرف سبزیجات و میوه‌های تازه دومین نکته تغذیه ای بعد از جراحی لثه است. سبزیجات و میوه‌ها منبع غنی از ویتامین هستند و بهبود زخم لثه را در سطح سلولی تسریع می بخشند. بهترین میوه و سبزیجاتی که می‌توانید بعد از جراحی لثه مصرف کنید عبارت اند از:
- مرکبات
- موز
- آناناس
- انبه
- سیب
- توت فرنگی
- خیار
- پاپایا
- هندوانه
- کلم بروکلی
- کلم پیچ
- کرفس
- پروتئین و کلسیم کافی به بدن خود برسانید.
پروتئین و کلسیم هر دو نقشی حیاتی در حفظ بافت لثه و بهبود زخم بعد از جراحی دارند. این دو ماده مهم با تحریک واکنش‌های متابولیک، حفظ تعادل pH و مایعات و حمایت از سیستم ایمنی، ترمیم بافت را در سطح سلولی تسهیل می‌کنند. برخی از منابع عالی پروتئین و کلسیم عبارتند از:
- ماست
- املت گوجه فرنگی
- پنیر
- توفو
- سویا
- پوره سیب زمینی
- تخم مرغ
- گوشت
- ماهی
- آجیل‌ها
- شیر
- کره بادام زمینی
- نوشیدنی‌های مغذی را فراموش نکنید.
نوشیدنی‌ها و آبمیوه‌های طبیعی بعد از جراحی لثه اهمیت زیادی دارند و روند بهبود زخم محل جراحی را سرعت می بخشند. نوشیدنی‌های مفید برای بعد از جراحی لثه شامل موارد زیر است:
- آب کرفس
- آب سیب
- شیرموز
- شیر نارگیل
- آب نارگیل
- آب انبه
- آب پرتقال
- آب هویج
توصیه می‌شود بعد از جراحی لثه تا حد امکان از مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار مثل قهوه و چای و مشروبات الکلی خودداری کنید.
- غذاهای آبکی و نرم بیشتر مصرف کنید.
بعد از جراحی لثه تا دو هفته بهتر است غذاهای نرم و آبکی را جایگزین غذاهای سفتی که به جویدن زیاد نیاز دارند، کنید. برای مثال استیک، کباب، پیتزا، پیراشکی، گوشت نیمه‌پز و …. بهتر است در دو هفته اول بعد از جراحی لثه مصرف نشوند و غذاهای آبکی مثل سوپ، نودل، پودینگ، پوره و … را بیشتر مصرف کنید.
- تنقلات سالم بخورید.
بعد از جراحی لثه باید تنقلات سالم را جایگزین تنقلات صنعتی و مضر کنید. تا حد امکان از مصرف تنقلاتی چون چیپس، پفک، آبنبات، آدامس، پاستیل، ژله، لواشک و کرار نمکی خودداری کنید. می‌توانید تنقلات سالمی مثل میوه خشک، برگه زردآلو، کشک نرم، کشمش و خرما را جایگزین سایر تنقلات کنید.
- مصرف شیرینی‌جات را کم کنید.
شیرینی‌جات مهم‌ترین عامل ایجاد عفونت و پوسیدگی دندان و لثه هستند. بنابراین توصیه می‌شود بعد از جراحی لثه مصرف شیرینی و شکلات را به حداقل میزان ممکن برسانید. از مصرف شیرینی‌جات زیر خودداری کنید:
- شکلات
- نوتلا
- شیرینی
- کیک
- نون خامه‌ای
- از ویتامین‌ها غافل نشوید.
وقتی صحبت از بهبود لثه می‌شود، نمی‌توان از تاثیر ویتامین‌های A و C غافل شد. ویتامین A تولید مثل سلولی و سیستم ایمنی را تحریک می‌کند و ویتامین C باعث ترمیم بافت لثه و بیوسنتز کلاژن می‌شود. بنابراین برای بهبود لثه بعد از جراحی باید غذاهای غنی از این ویتامین‌ها را در رژیم غذایی خود بگنجانید. هویج، سیب زمینی شیرین، کلم پیچ و اسفناج سرشار از ویتامین A هستند. برای دریافت ویتامین C هم می‌توانید از انواع منابع غنی از ویتامین C مانند پاپایا، مرکبات، توت فرنگی، اسفناج، کلم بروکسل، فلفل، کلم بروکلی و بلغور استفاده کنید. این غذاها همگی گزینه های عالی برای تامین نیاز شما به ویتامین C هستند.
مواد غذایی مفید برای بعد از جراحی لثه
برخی از غذاها به دلیل خواصی که دارند، روند بهبودی لثه را سرعت می‌بخشند و توصیه می‌شود بعد از جراحی تا حداقل ۲ هفته آن‌ها را جایگزین غذاهای معمول خود کنید. این غذاها عبارت اند از:
- پوره سیب زمینی
- سوپ قارچ
- سوپ شیر
- نودل
- فرنی
- عدسی
- کاچی
- شیک پروتئینی
- سوپ سبزیجات
- آش
- بستنی
- کمپوت
- اوتمیل
- برنج کته
- کدو حلوایی
- حمص
- پاستا
- اسموتی خانگی
- پودینگ
مواد غذایی مضر بعد از جراحی لثه
مصرف برخی غذاها التهاب و تورم لثه بعد از جراحی را بیشتر می‌کند. به این ترتیب بعد از جراحی لثه باید از مصرف غذاهای زیر تا حد امکان خودداری کنید:
- غذاهای تند و شور
- ترشی و لواشک
- غذاهای پرادویه
- غذاهای سفت
- فست فود و پیتزا
- پیراشکی
- سمبوسه
- فلافل
- سوسیس و کالباس
بیشتر بخوانیم: جراحی لثه برای روکش چگونه است ؟
سخن پایانی
در این مقاله از مجله دندانپزشکی دکتر هومن پاک نیت در مورد مراقبت‌های بعد از جراحی لثه و اینکه بعد از جراحی لثه چی بخوریم توضیح دادیم و به این سوال که «بعد از جراحی لثه چی بخوریم؟» پاسخ دادیم. هر عمل جراحی نیاز به یک سری مراقبت‌ها دارد تا روند بهبودی هر چه سریع‌تر اتفاق بیافتد. رعایت دستورالعمل‌های بعد از جراحی لثه به دلیل شرایط لثه‌ها و احتمال بروز عفونت در آن‌ها بسیار مهم است. با رعایت مراقبت های بعد از جراحی لثه و توصیه‌های غذایی، بهبودی زودتر حاصل می‌شود. جراحی لثه و درمان بیماری‌های پریودنتال یکی از خدماتی است که در مطب دکتر هومن پاک نیت ارائه می‌شود. در مطب دندانپزشکی دکتر پاک نیت، کلیه خدمات درمانی و زیبایی با استفاده از ابزارهای دندانپزشکی دیجیتال ارائه می‌شوند و کیفیت بالایی دارند. برای مشاوره جراحی لثه یا دیگر خدمات مطب دکتر پاک نیت، می‌توانید از خدمات مشاوره رایگان استفاده کنید. برای دریافت نوبت مشاوره رایگان، کافی است اطلاعات تماس خود را در فرم موجود در سایت وارد کنید.
