ارتودنسی روش درمان به هم ریختگیهای دندانی است و به مرور نامرتبی دندانها را به طور اساسی درمان میکند. اما لمینت دندان بیشتر به عنوان یک روش زیبایی شناخته میشود و از آن در بهبود ظاهر دندانها و طراحی لبخند استفاده میشود. با این حال لمینت دندان میتواند به هم ریختگیهای بسیار جزئی دندانهای جلویی را هم درمان کند. سوالی که پیش میآید این است که آیا می توان به جای ارتودنسی از لمینت برای دندانها استفاده کرد؟ در ادامه این مقاله از مجله دندانپزشکی دکتر هومن پاک نیت با ما همراه باشید تا پاسخ این سوال را بررسی کنیم.
چرا نامرتبی دندان به درمان نیاز دارد ؟
نامرتبی و به هم ریختگی دندانی یکی از مشکلاتی است که افراد به دلایل ژنتیکی یا اتفاقات ناگواری مثل تصادف به آن دچار میشوند. علاوه بر این عادتهای نامناسب دهانی مثل فشردن زبان به دندانهای جلویی هنگام غذاخوردن یا صحبت کردن، مکیدن انگشتان در کودکی، نفس کشیدن از دهان، آلرژی و آسم میتوانند منجر به نا مرتبی دندانها شوند.
در تمامی این موارد نا مرتبی دندانها باعث افزایش فشار وارده روی فک میشود. در نتیجه دندانهای نامرتب باعث بروز مشکلاتی چون سردرد، درد فک، اختلال در تکلم، اختلال در غذاخوردن و … میشود. علاوه بر این، به هم ریختگی دندانها به طور مستقیم روی بهداشت دهان و دندان تاثیر منفی میگذارد. زمانی که دندانها به هم ریخته هستند، مسواک و نخ دندان به خوبی نمیتواند آنها را تمیز کند و به دنبال این مشکل ریسک پوسیدگی و عفونت دندان و لثه افزایش مییابد. برای جلوگیری از بروز این مشکلات مشکل به هم ریختگی دندانها باید در سریعترین زمان ممکن درمان شود. درمان شامل موارد مختلفی است که در ادامه به آنها میپردازیم.
روشهای درمان نامرتبی دندانها چیست ؟
درمان نامرتبی دندانها با توجه به شدت به هم ریختگی انواع مختلفی دارد. درمان اصلی در شدتهای مختلف، ارتودنسی است که مشکل نامرتبی را به صورت ساختاری درمان میکند. اما برای افرادی که به هر دلیلی راضی به انجام ارتودنسی نیستند و نامرتبی دندانهایشان جزئی است، درمانهای جایگزین نیز وجود دارد. ۳ روش اصلی در درمان نامرتبی دندان بدون ارتودنسی شامل موارد زیر است:
- کامپوزیت دندان: یکی از روشهای بسیار محبوب در درمان کجیهای جزئی دندان کامپوزیت دندان است. با کامپوزیت دندان تنها کجی دندانهای جلویی قابل درمان است و نمیتوان از این روش برای دندانهای خلفی استفاده کرد.
- باندینگ دندان: یکی دیگر از روشهای درمان کجی دندان بدون نیاز به ارتودنسی، باندینگ دندان است. باندینگ روشی کم هزینه، سریع و آسان برای ترمیم نامرتبی جزئی دندانها است که تنها در یک جلسه انجام میشود.
- لمینت دندان: در این روش روکش لمینتی برای دندانها ساخته میشود و پس از نصب، نامرتبی دندانها را میپوشاند. در ادامه در مورد روش لمینت دندان بیشتر توضیح میدهیم.
چه کسانی به درمان لمینت یا ارتودنسی نیاز دارند؟
در مورد نامرتبی دندانها، شدت به هم ریختگی اهمیت ندارد. حتی به هم ریختگیهای جزئی مشکلات ظاهری برای دندانها ایجاد میکنند و به همین دلیل باید درمان شوند. علاوه بر این کسانی که مشکل به هم ریختگی دندانی دارند مشکلات دیگری نظیر درد دندان، پوسیدگی و اختلال در هنگام مسواک زدن را تجربه میکنند. اگر شما هم از این مشکلات رنج میبرید، باید برای درمان خود از روش ارتودنسی یا لمینت دندان کمک بگیرید:
- مشکل در هنگام جویدن غذاها
- درد فک
- اختلال در تکلم
- گاز گرفتن گونه یا زبان
- شکل غیرطبیعی دندانها که مانع از بستن دهان و لبها میشود
- نامتقارن بودن صورت
- بیماری لثه
بیشتر بخوانیم: لمینت دندان چیست؟
لمینت دندان را بیشتر بشناسیم
لمینت دندان، یک روش زیبایی در دندانپزشکی است که در آن یک روکش اختصاصی از جنس سرامیک که روی دندانها قرار گرفته و نواقصی چون شکستگی، ترک خوردگی، فاصله و بد رنگی را میپوشاند. با لمینت دندان میتوان کجی جزئی دندانی را پوشاند، اما این روش مشکل کجی را کاملا درمان نمیکند.
کاربردهای لمینت دندان
مهمترین کاربردهای لمینت دندان عبارت اند از:
- درمان بد رنگی و بد فرمی دندانها
- ترمیم فاصله بین دندانها
- ترمیم شکستگی یا ترک خوردگی دندانها
- طراحی لبخند
- ترمیم نامرتبی جزئی دندانی
مزایا و معایب لمینت دندان چیست؟
مزایای لمینت دندان شامل موارد زیر است:
- افزایش اعتماد به نفس
- افزایش زیبایی لبخند و دندانها
- اصلاح بدرنگی دندانها
- مقرون به صرفه
- دوره درمان کوتاه
- مقاومت در برابر لک و تغییر رنگ
- استحکام مناسب
از معایب این روش هم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر ساختار دندان
- غیرقابل بازگشت
- افزایش حساسیت دندان
بیشتر بخوانیم: بهترین نوع لمینت دندان کدام است؟
ارتودنسی چیست؟
ارتودنسی یا Orthodontics یک روش درمانی است که به منظور رفع مشکلات ساختاری دندانها و فک به کار میرود. اگر دندانها به هر دلیلی از جای اصلی خود منحرف شوند یا کج رشد کنند، میتوان از درمان ارتودنسی برای منظم کردن آنها استفاده کرد.
ارتودنسی دندان چه کاربردی دارد؟
ارتودنسی شاخهای از علم دندانپزشکی است که به رفع مشکلات ساختاری دندانها، فک بالا و پایین کمک میکند. با این روش میتواند قوس مناسب دندانها و یک لبخند زیبا را به دست آورد. ارتودنسی ۱۲ کاربرد مختلف دارد که عبارت اند از:
- درمان اوربایت: اوربایت زمانی است که دندانها در هم فرورفته و برخی از آنها کاملا مخفی میشوند.
- درمان آندربایت: آندربایت به حالتی گفته میشود که برخی از دندانها نسبت به حالت استاندارد بیش از حد بیرون آمده اند.
- اپن بایت: اپن بایت زمانی است که هنگامی که فک بسته میشود، بین دندانهای جلویی یک فضای خالی به وجود میآید.
- فاصله بین دندانی: زمانی که بین دندانها فاصله زیادی وجود دارد.
- اختلال تکلم: دندانها نقش مهم و غیرقابل انکاری در سرعت و نحوه حرف زدن دارند. برخی از اختلالات گفتاری تنها با درمان ارتودنسی رفع میشوند.
- آپنه خواب: آپنه خواب، به زمانی گفته میشود که هنگام خواب تنفس برای حداقل ۳۰ ثانیه متوقف میشود.
- تراکم دندانها: زمانی که رشد دندانها بسیار بیشتر از رشد فک باشد، دندانها حالت جمعشدگی و متراکمی پیدا میکنند.
- نامرتبی دندانها: در این حال دندانها کج و نامرتب هستند که چهره نازیبایی دارد و باعث کاهش اعتماد به نفس میشود.
- دندان قروچه: دندان قروچه حالتی است که فرد به صورت ناخودآگاه، دندانهای فوقانی و پایینی خود را محکم به هم میفشارد.
- عدم تقارن خط میانی دندانها: زمانی که مرکز دندانهای جلویی فوقانی با مرکز دندانهای جلویی فک پایین مطابق نباشد، مشکل عدم تقارن خط میانی دندانها ایجاد میشود.
- کراس بایت: در کراس بایت، هنگام استراحت دندانهای فک بالایی در مقابل دندانهای فک پایینی قرار گرفته و آنها را میپوشانند.
- اختلال در غذخوردن: در اختلال غذاخوردن فرد هنگام جویدن غذاها درد شدیدی را حس میکند.
مزایا و معایب ارتودنسی
ارتودنسی دندان مزایای زیادی دارد که عبارت اند از:
- ارتودنسی روش درمان ساختار دندانها است. یعنی در این روش ساختار استخوان فک یا تاج دندانها تغییر میکند. در نتیجه مشکل اصلی به هم ریختگی دندانها با ارتودنسی درمان میشود.
- ارتودنسی مشکل مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن دندانهای به هم ریخته را حل میکند.
- با ارتودنسی فشار وارده بر فک کم میشود و مشکلاتی از قبیل درد فک، درد گوش یا درد دندان از بین میروند.
- برای نصب براکتهای ارتودنسی، نیازی به تراشیدن مینای دندان و تغییر ساختار دندان نیست. ارتودنسی به دندانهای سالم شما آسیبی وارد نمیکند.
- ارتودنسی یک درمان مادام العمر است، یعنی بعد از برداشتن براکتها دندانهای طبیعی شما با ظاهر جدیدشان تا آخر عمر باقی می مانند.
در کنار این مزایا، نمیتوان از معایب روش ارتودنسی چشمپوشی کرد. مهمترین معایب روش ارتودنسی عبارت اند از:
- یکی از مشکلات مهم این روش، زمانبر بودن آن است. ارتودنسی ۱ الی ۲ سال طول میکشد و روند درمان به تدریج انجام میشود.
- وجود ابزارهای مختلف روی دندانها هنگام ارتودنسی برای بیشتر افراد آزاردهنده است.
- برخی از بیماران از ظاهر نازیبایی که ارتودنسی روی دندانهایشان ایجاد میکند، شکایت میکنند. برای رفع این مشکل میتوان از فرم نامرئی ارتودنسی یا اینویزیلاین استفاده کرد.
- براکت و سیمهای ارتودنسی میتوانند باعث تغییر رنگ و ایجاد لکه روی دندانها شوند.
مقایسه لمینت و ارتودنسی
تا اینجا دانستیم که لمینت و ارتودنسی دو روش کاملا متفاوت هستند و کاربردهای گوناگونی دارند، اما هر دو روش برای اصلاح کجی دندانها استفاده میشوند. در این بخش برای پاسخ به سوال “آیا می توان به جای ارتودنسی از لمینت برای دندانها استفاده کرد؟” به بررسی و مقایسه این دو روش میپردازیم:
- تعداد جلسات درمان
طول دوره درمان ارتودنسی بین ۱۲ تا ۳۶ ماه طول میکشد و این یعنی در این دوره شما به ۱۵ الی ۳۰ جلسه درمانی نیاز دارید. اما لمینت دندان نهایتا در ۴ جلسه درمانی انجام میشود. پروسه درمان لمینت دندان به دلیل ساخت روکشهای اختصاصی ممکن است تا یک ماه طول بکشد.
- درد و خونریزی
در طول دوره ارتودنسی نصب پیچ و براکتها ممکن است کمی دردناک باشد. به خصوص در روزهای اول دندانها و لثه بسیار دردناک خواهند بود. اما لمینت دندان یک روش غیرتهاجمی، بدون درد و خونریزی است و معمولا در حین آن هیچ دردی احساس نمیشود. برخی از افراد بعد از لمینت درد خفیفی را تجربه میکنند که به دلیل تراشیدن مینای دندانها است.
- تغییر ساختار دندان
منظور از تغییر ساختار دندان، تراشیدن مینای دندانها است. برای نصب براکتهای ارتودنسی نیازی به تراشیدن مینای دندان نیست، اما نصب روکشهای لمینت تنها با تراشیدن مینای دندان انجام میشود. میزان تراشیدن مینای دندان در لمینت زیاد است و باعث تغییر ساختار دندان می شود.
- هزینه درمان
میزان هزینه درمان ارتودنسی و لمینت دندان به پارامترهای مختلفی بستگی دارد. هر کدام از این روشها در شرایط مختلف ممکن است نسبت به دیگری هزینه بالاتری داشته باشند. در حالت کلی هزینه ارتودنسی بیشتر از لمینت دندان است، اما اگر لمینت دندان برای تمام دندانها انجام شود هزینه بالاتری نسبت به ارتودنسی خواهد داشت. همچنین دقت کنید که شما تنها یک بار برای ارتودنسی دندانهای خود هزینهای پرداخت میکنید، اما لمینت دندان بعد از چند سال نیاز به ترمیم و تعویض پیدا میکند و باید مجددا هزینه پرداخت کنید. برای اطلاع از هزینه دقیق درمان خود، حتما به دندانپزشکی مراجعه کنید.
- ماندگاری نتایج
ارتودنسی یک درمان دائمی و مادام العمر محسوب میشود، به این معنی که مشکل نامرتبی دندانها با یک بار انجام ارتودنسی کاملا از بین میرود و درمان میشود. همچنین ارتودنسی بازگشت پذیر نیست، یعنی به ندرت پیش میاید که کسی به ارتودنسی مجدد نیاز داشته باشد. این در حالی است که لمینت دندان نهایتا ۱۵ سال دوام دارد. علاوه بر این لمینت دندانها به مراقبتهای مخصوصی نیاز دارد که اگر آنها را انجام ندهید، میزان ماندگاری نتایج لمینت دندان کاهش مییابد.
- طول دوره درمان
ارتودنسی جزو درمانهای طولانی در دندانپزشکی محسوب میشود و گاهی تا ۲ سال طول میکشد. اما لمینت دندان تنها در ۳ تا ۴ جلسه یک ساعته انجام میشود. توجه کنید که دوره درمان ارتودنسی برای افراد با شرایط دندانی گوناگون، متفاوت است.
- وسایل و تجهیزات مورد نیاز
به طور کلی تجهیزات مورد نیاز برای لمینت دندان بسیار کمتر از ارتودنسی است. برای ارتودنسی از وسایل مختلفی شامل براکت، سیم، بریس، کش و … استفاده میشود که به دندانها فشاری وارد میکنند تا در جای خود قرار بگیرند. اما برای لمینت تنها از سرامیک یا پرسلن برای ساخت روکش دندان استفاده میشود و بعد از این روکشها با چسب مخصوص روی دندان نصب میشوند.
بیشتر بخوانیم: لمینت دندان چقدر طول میکشد؟
بیشتر بخوانیم: مراقبتهای بعد از لمینت دندان
سخن پایانی
در این مقاله به این موضوع پرداختیم که آیا می توان به جای ارتودنسی از لمینت برای دندانها استفاده کرد یا خیر، باید بگوییم که برای درمان نامرتبی و به هم ریختگی دندانها بر اساس شدت و وسعت به هم ریختگی، میتوان از روشهای مختلفی شامل ارتودنسی، لمینت دندان، کامپوزیت یا باندینگ استفاده کرد. توجه کنید که تنها درمان قطعی و اصلی که به هم ریختگی دندانها را درمان میکند، درمان ارتودنسی است و در روشهای دیگر تنها نامرتبی دندانها پوشانده میشود. پس اگر میخواهید مشکل نامرتبی دندانهایتان از پایه و اساس حل شود، باید برای ارتودنسی اقدام کنید. اما اگر به هر دلیلی نمیخواهید ارتودنسی کنید و شدت نامرتبی دندانهایتان کم است، میتوانید از دیگر روشها مثل لمینت دندان کمک بگیرید.
شما همچنین میتوانید برای مشاوره درمان نامرتبی دندانهایتان به مطب دندانپزشکی دکتر هومن پاک نیت مراجعه کنید. تمامی خدمات درمانی و زیبایی در مطب دندانپزشکی دکتر هومن پاک نیت با استفاده از ابزارهای دیجیتال و بهترین متریال روز دنیا ارائه میشود. برای دریافت نوبت مشاوره رایگان، فرم موجود در سایت را تکمیل کنید تا با شما تماس بگیریم.